Zawór bezpieczeństwa - Zawór otwierający się samoczynnie w chwili gdy ciśnienie czynnika przekroczy dopuszczalną wartość.
Głównym zadaniem zaworów bezpieczeństwa jest zabezpieczenie instalacji ciśnieniowych, kotłów, rurociągów, oraz wszelkiego rodzaju urządzeń ciśnieniowych przez uszkodzeniem.
Brak zamontowanego zaworu bezpieczeństwa lub uszkodzony zawór na instalacji w której występuje ciśnienie jest niedopuszczalny. Pomijając fakt, że ewentualny wybuch naraża właściciela na straty,
to przede wszystkim w sytuacjach, w których mamy do czynienia z wysokimi ciśnieniami lub niebezpiecznym czynnikiem pracy, naraża on życie i zdrowie osób znajdujących w pobliżu takiego urządzenia. Dlatego też zawory bezpieczeństwa podlegają odbiorom Urzędu Dozoru Technicznego.
Zawory bezpieczeństwa mni. zbudowane są z dwóch powierzchni uszczelniających, w zależności od producenta zaworu i parametrów pracy, będzie to stal nierdzewna, guma itp. Najczęściej spotykanym rodzajem uszczelniania jest uszczelnienie metal-metal, stosowane przez największych producentów na polskim rynku takich jak Zetkama (dawniej Armak), takie rozwiązanie daje doskonałe możliwości regeneracji obu powierzchni. Jedna z dwóch powierzchni jest statyczną częścią odlewu, natomiast druga jest „dociskana” przez sprężynę lub ciężarek o odpowiednich parametrach, pozwalający na otwarcie przepływu po przekroczeniu określonego ciśnienia, zazwyczaj około 20% od ciśnienia roboczego. Istotne jest również dobranie odpowiedniej wielkości zaworu, pozwalające na zabezpieczenie faktycznej ilości przepływającego w instalacji czynnika. Jest to bardzo ważne, ponieważ co z tego, że zawór nam się otworzy, jak nie będzie on w stanie odprowadzić takiej ilości czynnika jaka aktualnie przepływa.
Remonty zaworów bezpieczeństwa powinno się przeprowadzać regularnie w firmach posiadających odpowiednie doświadczenie, umiejętności i zaplecze. Regeneracja zaworów bezpieczeństwa zazwyczaj trwa kilka dni, w przypadku trudno dostępnych części nawet kilka tygodni, dlatego najlepszym rozwiązaniem jest zaplanowanie tej czynności na okresy postojowe. Wczesne wykrycie zużytych elementów pozwoli na uniknięcie nerwowych sytuacji w przypadku nieprzewidzianej awarii, gdy musimy wyłączyć instalację na czas naprawy, a „gonią” nas bieżące terminy i każdy dzień powoduje straty.
Michał Przeracki
